ŻYCIE W GETTCIE KALENDARIUM POWSTANIE


Getto w Warszawie utworzone zostało 26 XI 1940 na podstawie zarządzenia Ludwiga Fischera, niemieckiego gubernatora dystryktu warszawskiego z dnia 2 X 1940. Obejmowało obszar ok. 400 ha w północno - zachodniej części miasta, otoczony murem. Na obszarze tym, stale uszczuplanym, przebywało początkowo ponad 400 tys. ludzi. Jeszcze przed formalnym utworzeniem getta, od wiosny 1940, zaczęto wznosić pierwsze mury zamykające wyloty niektórych ulic. Na przełomie 1940/1941 cały obszar getta został szczelnie ogrodzony murem. Od listopada 1940 Żydom zakazano przebywania na zwenątrz murów. Wyjątkiem były osoby wykonujące prace poza obszarem getta. W ciągu kilku tygodni przemieszczono na jego teren 130 tys. Żydów z innych dzielnic Warszaway, a także z miasteczek podwarszawskich, natomiast z getta wysiedlono 113 tys. Polaków.



W związku z wprowadzeniem przez Niemców (1 XII 1939) obowiązku noszenia przez Żydów specjalnych opasek z gwiazdą Dawida, na ulicach getta spotykało się sprzedawców takich opasek. W getcie Niemcy utworzyli Radę Żydowską - Judenrat, oraz policję żydowską. Przewodniczącym Judenratu został inżynier Adam Czerniakow, a po jego samobójczej śmierci 24 VII 1942 - inżynier Marek Lichtenbaum.


Obszar getta był stale uszczuplany. Po wyłączeniu w X-XI 1941 niektórych ulic getto zostało podzielone na dwie części: większą - na północ od ul. Chłodnej i mniejszą, tzw. "małe getto" - na południe od tej tej ulicy. Obie części połączone były pomostem nad "aryjską" ulicą Chłodną. 10 sierpnia 1942, z wyjątkiem niewielkiej enklawy, małe getto zostało praktycznie zlikwidowane. Na przełomie 1942/1943 pozostało już tylko kilka niedużych pooddzialanych terenów zwanych gettami szczątkowymi. Od marca 1942 Niemcy rozpoczęli likwidację getta warszawskiego, organizując pierwsze transporty jego mieszkańców do obozów zagłady (głównie w Treblince). Do końca 1942 deportowano, a następnie wymordowano ponad 300 tys. ludzi.



STRONA GŁÓWNA