Biblioteka nut chóralnych przygotowana przez Towarzystwo Muzyczne im. Edwina Kowalika w ramach projektu dofinansowanego przez Fundację Bankową im. Leopolda Kronenberga
Biblioteka nut chóralnych przygotowana przez Towarzystwo Muzyczne im. Edwina Kowalika w ramach projektu dofinansowanego przez Fundację Bankową im. Leopolda Kronenberga
Wolfgang Amadeusz Mozart to drugi z klasyków wiedeńskich. Uznawany jest za jednego z największych geniuszy w całej historii muzyki. Józef Haydn, po zapoznaniu się z dedykowanymi mu kwartetami, powiedział ojcu: "Pański syn ma wielki talent, nie spotkałem lepszego od niego kompozytora". Po latach Wojciech Żywny będzie przekazywał małemu Chopinowi zamiłowanie do muzyki Bacha i Mozarta. Toteż Chopin pokochał Mozarta za jego prostotę, umiar, melodyjność i bogactwo emocji, jakie odnajdywał w jego dziełach. Jeszcze w czasie studiów napisał wariacje na temat "La ci darem la mano". A przed śmiercią powiedział do jednego z przyjaciół: "Będziecie grać Mozarta na pamiątkę po mnie".
Mozart żył krótko, bo niespełna 36 lat, lecz twórczość, jaką pozostawił, jest bogata i różnorodna. Urodził się 27 stycznia 1756 roku w Salzburgu - austriackim miasteczku, malowniczo położonym u podnóża Alp i nazywanym perłą architektury renesansowej. O latach dziecinnych Wolfganga dowiadujemy się ze wspomnień jego siostry Marii Anny, spisanych po śmierci Kompozytora. Już jako czterolatek lubił bawić się dźwiękami, wyszukując tercje na klawesynie. Od 1762 roku ojciec Leopold zaczął organizować dla swoich cudownych dzieci - Wolfganga i Marii Anny - artystyczne podróże po najsławniejszych ośrodkach muzycznych Europy. Gdy pewnego razu Leopold zobaczył zapisane niewprawną rączką pierwsze kompozycje malca, a znał się na tym dobrze, był bowiem świetnym nauczycielem i kapelmistrzem, miał łzy w oczach. W wieku dwunastu lat jego syn był już autorem trzech oper, sześciu symfonii i wielu drobnych utworów.
Około roku 1770 skończył się czas dalekich podróży i Mozart został kapelmistrzem na dworze biskupa salzburskiego. Jeszcze tylko kilkakrotnie odwiedził Włochy. W Rzymie wykazał się fenomenalną pamięcią i słuchem muzycznym, gdy w 1770 roku po dwukrotnym wysłuchaniu wykonywanego przez chór Kaplicy Sykstyńskiej "Miserere" Gregorio Allegriego, którego nie wolno było kopiować, zapisał z pamięci cały utwór.
W Salzburgu Mozart dużo komponuje, spełniając zamówienia dworów i włoskich teatrów operowych. Przez pewien czas pracuje u hrabiego Colloredo jako dworski kapelmistrz i organista katedralny. Następnie wyjeżdża do Wiednia, gdzie pełni funkcję kapelmistrza i kompozytora cesarza Józefa II. Tu zaczęło się jego życie rodzinne. Ożenił się ze śpiewaczką, Konstancją Weber. Od początku małżeństwa narastały problemy materialne i tragiczne wydarzenia: śmierć dzieci i poważna choroba żony. W tym okresie powstawały najwspanialsze dzieła Mozarta, jednakże nie były doceniane i nie przyniosły mu one poprawy sytuacji materialnej. Był skrajnie wyczerpany nerwowo. Napisał w jednym z listów: "Jestem w sytuacji, której nie życzyłbym największemu wrogowi". 15 grudnia 1790 roku, w dniu wyjazdu Haydna do Anglii, żegnając się z przyjacielem, Mozart ze łzami w oczach powiedział, że widzą się już po raz ostatni. Nie dokończył, kogo miał na myśli, lecz przeczucie go nie myliło. 5 grudnia 1791 roku po dwutygodniowej chorobie zmarł w swoim domu w Wiedniu. Zanim to nastąpiło, ktoś przyniósł mu do łóżka partyturę "Requiem". "Czy nie mówiłem, że piszę to Requiem dla siebie?" - takie były ostatnie słowa wielkiego kompozytora. Odszedł pogodzony ze śmiercią. Był już zmęczony wszystkimi kłopotami, jakie go nękały. Zapisał wcześniej: "Od kilku lat tak dalece oswoiłem się z tą prawdziwą, najlepszą przyjaciółką człowieka, że jej obraz nie tylko nie przedstawia dla mnie nic przerażającego, lecz przeciwnie, jest nawet bardzo uspokajający i pocieszający...".
Twórczość Wolfganga Amadeusza Mozarta odznacza się najdoskonalszą równowagą treści i formy, tzn. zgodnością między tym, co chciał wyrazić kompozytor, a tym, jak to wyrażał. Pozostawił bogatą muzykę instrumentalną: 51 symfonii, koncerty solowe, utwory kameralne (serenady, kwartety, kwintety, sonaty na skrzypce i fortepian) oraz wiele utworów fortepianowych. Skomponował 24 opery, m.in.: "Uprowadzenie z seraju", "Wesele Figara", "Don Juan" i "Czarodziejski flet".
Ważne miejsce w twórczości Mozarta zajmuje muzyka sakralna. Do dzieł tego gatunku należą: 19 mszy ("Msza koronacyjna", nieukończona "Wielka Msza c-moll"), nieszpory, litanie, motety ("Exsultate, jubilate", "Alleluja", "Ave verum"), instrumentalne sonaty kościelne oraz najwspanialsze, przejmujące "Requiem d-moll". "Requiem" zamówił u kompozytora w lipcu 1791 roku hrabia Franz von Walsegg, który niedawno stracił żonę i zamierzał zaprezentować "Requiem" podczas mszy za jej duszę jako własne.
Swojego arcydzieła Mozart nie dokończył. Zatrzymał się na części "Lacrimosa". Ostateczny kształt nadał dziełu uczeń Mozarta, Franz Xawer Sussmayr na podstawie notatek kompozytora. Dla wielu ludzi właśnie to "Requiem" stało się bardzo bliskie. W nim odnajdują spokój, harmonię i całe piękno muzyki Mozarta.