Biblioteka nut chóralnych przygotowana przez Towarzystwo Muzyczne im. Edwina Kowalika w ramach projektu dofinansowanego przez Fundację Bankową im. Leopolda Kronenberga
Biblioteka nut chóralnych przygotowana przez Towarzystwo Muzyczne im. Edwina Kowalika w ramach projektu dofinansowanego przez Fundację Bankową im. Leopolda Kronenberga
Wacław Lachman był czołową postacią polskiej chóralistyki. Poprzez swoje dokonania pokazał, że muzyka chóralna odgrywa bardzo istotną rolę w życiu narodu.
Urodził się w Płocku w 1880 roku. Ojciec jego był dobrze wykształconym muzykiem i pełnił funkcję kapelmistrza miejscowej orkiestry wojskowej. Podczas nauki w gimnazjum Wacław zetknął się z nauczycielami, którzy odkryli jego talent muzyczny i otoczyli go specjalną opieką. Antoni Maruszewski, który prowadził szkolną orkiestrę i chór, często powierzał kilkunastoletniemu chłopcu zastępowanie go przy pulpicie dyrygenta. Wacław realizował także własne pomysły. Zorganizował Płocką Drużynę Śpiewaczą, dla której opracowywał i komponował utwory. Ten, złożony z chłopców starszych klas gimnazjum, chór podróżował po całym Mazowszu, dając szereg koncertów patriotycznych i religijnych.
Drugim nauczycielem Lachmana był ksiądz Eugeniusz Gruberski - wybitny muzykolog, który w diecezji płockiej przeprowadził reformę śpiewu liturgicznego w duchu cecyliańskim. On to przekazał chłopcu gruntowne podstawy wiedzy muzycznej, a tym samym przygotował go do podjęcia studiów w Instytucie Muzycznym w Warszawie. Do grona pedagogów uczelni należeli wówczas: Zygmunt Noskowski, Mieczysław Surzyński, Roman Statkowski, Piotr Maszyński i Emil Młynarski. W tym okresie w pełni ujawnia się energia i zmysł organizacyjny Lachmana. Zakłada on i prowadzi amatorskie zespoły chóralne. Z jego inicjatywy powstaje pierwszy w kraju Związek Polskiej Młodzieży Muzycznej, który podejmuje działalność kulturalną w środowisku młodych robotników.
Osoba Wacława Lachmana kojarzy się przede wszystkim z działalnością Męskiego Chóru Harfa. Artysta został zaproszony do objęcia funkcji dyrygenta tego chóru jeszcze przed otrzymaniem dyplomu konserwatorium w 1910 roku i pozostał na tym stanowisku, z przerwami, prawie do końca życia. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości chór włączył się w pracę na rzecz ojczyzny, towarzysząc akcji plebiscytowej na Górnym Śląsku. Pomimo szykan ze strony Niemców chór dał wiele koncertów polskich pieśni patriotycznych.
Przez pewien okres artysta współpracował także z profesjonalnymi chórami Filharmonii i Opery Warszawskiej, a ponadto uczył przedmiotów muzycznych w szkołach średnich i na wyższych uczelniach.
Podczas okupacji niemieckiej uczestniczył w tajnym nauczaniu w stolicy i dawał koncerty z chórem Harfa, zwłaszcza w dniach Powstania Warszawskiego. Władze okupacyjne proponowały mu oficjalne stanowisko muzyka, lecz Lachman kategorycznie je odrzucił.
Natychmiast po wojnie Lachman z całą energią włączył się w pracę na rzecz kraju. Z chórem Harfa odbywał podróże artystyczne na Ziemie Odzyskane, organizując szereg koncertów patriotycznych. Już w 1945 roku został powołany na stanowisko przewodniczącego Komisji Ministerstwa Oświaty do spraw oceny podręczników z dziedziny muzyki i śpiewu. Podjął ponadto pracę pedagogiczną w liceach warszawskich oraz działalność społeczną na rzecz amatorskiego ruchu śpiewaczego.
Dorobek kompozytorski Wacława Lachmana obejmuje przede wszystkim utwory własne i opracowania na różne zespoły chóralne a cappella lub z towarzyszeniem instrumentalnym. Odznaczają się one prostą budową i harmonią, gdyż artysta brał pod uwagę różny stopień zaawansowania muzycznego zespołów amatorskich. Są to w większości małe formy - pieśni patriotyczne, historyczne, ludowe i religijne. Większe formy obejmują: kantaty: "Nad wodami Babilonu" na bas solo, chór i orkiestrę", "Suita podhalańska" na chór męski a cappella, i "Na Kujawach" na solo, chóry i orkiestrę" oraz msze: "Missa Gaude Mater" i "Msza na Boże Narodzenie". Pozostała również niewielka liczba utworów instrumentalnych. Wiele kompozycji artysty zaginęło podczas II wojny światowej.
Wacław Lachman zmarł w Warszawie w 1963 roku. Wśród zespołów chóralnych do dziś popularnością cieszy się opracowanie powstańczej pieśni pt. "Deszcz jesienny", które zamieściliśmy na stronie Biblioteki Nut Chóralnych.