Logo Fundacji Kronenberga Logo TOWMUZ Biblioteka nut chóralnych przygotowana przez Towarzystwo Muzyczne im. Edwina Kowalika w ramach projektu dofinansowanego przez Fundację Bankową im. Leopolda Kronenberga

Thomas Tomkins (1572-1656)

  Życie kompozytora, a zarazem wybitnego przedstawiciela wirginalistów angielskich - Thomasa Tomkinsa przypada na koniec panowania dynastii Tudorów i początek epoki Stuartów.

  Był Walijczykiem, a w jego rodzinie nie brakowało utalentowanych muzyków. Urodził się w St. David's w 1572 roku. Ojciec pełnił funkcję kantora i organisty w miejscowej Katedrze, w której złożone zostały relikwie średniowiecznego patrona Walii - św. Dawida z Menevii. Gdy ojciec Thomasa otrzymał tam stanowisko muzyka, Katedra była już w rękach Kościoła Anglikańskiego.

  Pierwszym nauczycielem Thomasa Tomkinsa był kompozytor William Byrd. Na jednej z pieśni Tomkinsa widnieją słowa dedykacji: "Williamowi Byrdowi, mojemu dawnemu i wielce czcigodnemu Mistrzowi". To Byrd pomógł młodemu Thomasowi dostać się do chóru Kapeli Królewskiej. W 1607 roku artysta ukończył studia w "Magdalen College" w Oxfordzie, ale nieco wcześniej został już mianowany organistą w Katedrze Worcester. Jako znakomity ekspert czuwał również nad budową nowych organów.

  Będąc nadal członkiem Kapeli Królewskiej, Tomkins otrzymał w 1628 roku tytuł Nadwornego Kompozytora. Wkrótce jednak okazało się, że ta prestiżowa nominacja została mu odebrana i przyznana synowi przybyłego z Italii, a wpływowego muzyka - Alfonsa Ferrabosco. Ten niegodziwy postępek zapoczątkował ciąg nieszczęśliwych zdarzeń, jakie dotknęły kompozytora pod koniec życia. W 1642 roku zmarła jego ukochana żona Alice. Był to równocześnie rok wybuchu wojny domowej pomiędzy parlamentarzystami i rojalistami. Worcester stało się celem jednego z pierwszych ataków; Katedra została zbezczeszczona i zamknięta, chór rozwiązany, a organy Tomkinsa poważnie uszkodzone. W następnym roku pocisk zniszczył całkowicie dom kompozytora, gdzie znajdowała się część jego muzycznych rękopisów. W 1653 roku zmarła jego druga żona. Wówczas już schorowany i pozbawiony środków do życia artysta zamieszkał przy rodzinie jedynego syna.

  Thomas Tomkins zmarł w 1656 roku w miejscowości Martin Hussingtree, leżącej w pobliżu Worcester.

  Tomkins pozostawił wiele kompozycji na instrumenty klawiszowe (organy, wirginał i klawesyn), zespoły kameralne, a także utwory wokalne - madrygały i pieśni. Największą wartość stanowią ostatnie utwory instrumentalne, napisane w hołdzie dla arcybiskupa Canterbury Williama Lauda oraz pamięci króla Karola I pt. "Sad Pavan for these distracted times". Obaj oni zostali ścięci w wyniku wojny domowej.

  Dorobek Tomkinsa obejmujący muzykę sakralną zachował się dzięki pracy jego syna, który już po śmierci ojca zebrał jego kompozycje i doprowadził do wydania dzieła zatytułowanego "Musica Deo Sacra et Ecclesiae Anglicanae", zawierającego nabożeństwa, psalmy i hymny. Styl tych kompozycji jest zdecydowanie renesansowy, mimo że powstawały one już w epoce baroku.

Do wyszukiwarki                                       Do biblioteki