Biblioteka nut chóralnych przygotowana przez Towarzystwo Muzyczne im. Edwina Kowalika w ramach projektu dofinansowanego przez Fundację Bankową im. Leopolda Kronenberga
Biblioteka nut chóralnych przygotowana przez Towarzystwo Muzyczne im. Edwina Kowalika w ramach projektu dofinansowanego przez Fundację Bankową im. Leopolda Kronenberga
Piotr Turczaninow był prawosławnym duchownym, a zarazem kompozytorem i chórmistrzem. Urodził się w 1779 roku w Kijowie. Był obdarzony wyjątkowo pięknym altem i już w wieku ośmiu lat dostał się do chóru gen. Lewanidowa. Tam usłyszał go książę Grigorij Potiomkin i wpadł w zachwyt. Zabrał więc chłopca do Petersburga i oddał pod opiekę włoskiego muzyka - Giuseppe Sartiego. Niestety, nauka u Sartiego trwała bardzo krótko, gdyż w 1891 roku protekcja księcia zakończyła się z powodu jego śmierci. Chłopiec powrócił więc do Kijowa. Chórem kierował wówczas kompozytor - Artem Wedel. Był tylko dziewięć lat starszy od Piotra i może dlatego nawiązała się między nimi prawdziwa przyjaźń. Wedel przekazywał Turczaninowowi swoją muzyczną wiedzę, on zaś odwiedzał kompozytora w późniejszych latach jego samotności.
W 1804 roku Turczaninow przyjął święcenia kapłańskie. Niebawem także stanął na czele Chóru Metropolitalnego w Petersburgu. Tam, po pięćdziesięciu latach działalności muzycznej, w 1856 roku, artysta zmarł.
Działalność kompozytorska Turczaninowa koncentrowała się w pierwszym rzędzie na harmonizowaniu na chór mieszany jednogłosowych śpiewów cerkiewnych. Jego oryginalna twórczość stanowi raczej margines. Na uwagę zasługują trzygłosowe pieśni: "Da isprawitsia" i "Woskresni Boże".
Cechą twórczości kompozytora jest prostota i piękno harmonizacji, uczuciowość, a ponadto rozległe prowadzenie głosów. Umieszczanie partii sopranu, altu i tenoru w wysokich rejestrach, a basu - w niskich sprawia, że utwory te są trudne do wykonania, lecz niektóre chóry podejmują się tego zadania z powodzeniem. Przykładem takich pieśni mogą być: "Zadostojnik na święto Pięćdziesiątnicy", "Chieruwimskie Piesni" czy "Da mołczit wsiakaja płot' czełowiecza".
Ten ostatni utwór znajduje się w repertuarze Zespołu Signum. Jego kontemplacyjny, wprost niebiański charakter kompozytor uzyskuje dzięki zastosowaniu bardzo wolnego tempa oraz spokojnej, jednostajnej melodii, prowadzonej przez poszczególne głosy w długich wartościach rytmicznych.
Tekst "Da mołczit wsiakaja płot' czełowiecza" umieszczany jest na płaszczenicy obok wizerunku ukrzyżowanego Chrystusa, a wykonywany jako śpiew podczas liturgii Wielkiej Soboty: "Niech zamilknie każdy człowiek i niech stoi z bojaźnią i drżeniem, niech nie myśli o niczym przyziemnym, albowiem Król Królów i Władca panujących składa siebie w ofierze i oddaje siebie jako pokarm dla wiernych". Zespół Signum wielokrotnie wykonywał tę pieśń podczas Wielkopostnych koncertów.