Logo TOWMUZ Biblioteka nut chóralnych przygotowana przez Towarzystwo Muzyczne im. Edwina Kowalika

Leon Gronek (1902-1991)

  Życie niewidomego muzyka - Leona Gronka było związane przede wszystkim z pracą pedagogiczną. Kompozycją zajmował się w wolnych chwilach, gdy miał natchnienie. Pozostawił kilka pieśni religijnych, m.in. do tekstów niewidomego poety Stanisława Machowiaka. Kiedyś zwierzył się jednemu z wychowanków:

"Do głowy przychodzi mi surowa melodia, nęka mnie i nie pozwala o sobie zapomnieć. Wówczas muszę popracować nad nią; szlifuję ją i wreszcie dorabiam harmonizację".

  Przyszedł na świat w 1902 roku w Strzelnie koło Bydgoszczy. Gdy osiągnął wiek szkolny, rodzice umieścili go w Instytucie dla Niewidomych w Paderborn w Nadrenii. Można się dziwić, dlaczego tak daleko, przecież w Bydgoszczy już od połowy XIX wieku działała świetnie zorganizowana szkoła dla dzieci niewidomych, dająca wykształcenie ogólne i zawodowe. Być może rodzina wyemigrowała do Niemiec w poszukiwaniu pracy, bo bezrobocie wtedy było bardzo duże. Leon Gronek studiował potem w Wyższej Szkole Muzyki Kościelnej w Dortmundzie, gdzie uzyskał dyplom organisty i nauczyciela.

  Następnie powrócił w rodzinne strony i podjął pracę w zakładzie dla niewidomych w Bydgoszczy jako nauczyciel gry na organach i fortepianie. W okresie okupacji niemieckiej szkoła musiała zawiesić swoją działalność, a Leon Gronek utrzymywał się z tego, co zarobił, grając na akordeonie w restauracji.

  Po zakończeniu wojny życie niewidomych zaczęło się na nowo organizować. W październiku 1946 roku powołano do istnienia Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Owińskach koło Poznania. Leon Gronek otrzymał tam stanowisko nauczyciela muzyki. Na początku nie było właściwie żadnego wyposażenia - trzeba było samemu zadbać o zgromadzenie instrumentów, podręczników i nut. Szkolna biblioteczka nut brajlowskich powstawała w ten sposób, że Leon Gronek i kilku starszych uczniów przepisywało potrzebne utwory pod dyktando osób widzących. Dzięki jego zaangażowaniu, energii i wszechstronności szkoła zaczęła rozbrzmiewać muzyką. Uczył gry na wielu instrumentach: na fortepianie, skrzypcach, akordeonie, perkusji i instrumentach dętych. Założył dziecięcy zespół instrumentalny oraz czterogłosowy chór mieszany. Był również inicjatorem powołania w Owińskach specjalizacji stroiciela fortepianów, która dawała niewidomym dobry i poszukiwany wówczas zawód. Ten niezwykle czynny człowiek upowszechniał także muzykę w środowisku dorosłych niewidomych, zakładając zespoły instrumentalne, z którymi podróżował po całej Polsce.

  Leon Gronek był nauczycielem bardzo wymagającym i potrafił wiele nauczyć. Kładł duży nacisk na samodzielność ucznia i dlatego przywiązywał szczególną wagę do umiejętności korzystania z nut brajlowskich.

  W Owińskach pozostał aż do emerytury. Zmarł w 1991 roku. O dokonaniach pedagoga świadczą jego uczniowie. Leon Gronek wychował niemałą liczbę cenionych muzyków, m.in. Andrzeja i Marka Andraszewskich oraz Henryka Weredę.

Do wyszukiwarki                                       Do biblioteki