Logo TOWMUZ Biblioteka nut chóralnych przygotowana przez Towarzystwo Muzyczne im. Edwina Kowalika

Johann Crueger (1598-1662)

  Guben jest średniej wielkości miastem, leżącym na pograniczu Niemiec i Polski. Historia tak się potoczyła, że przepływająca przez środek miasta Nysa Łużycka stała się granicą dzielącą je na dwie części - niemiecką (Guben) i polską (Gubin). W znajdującej się obecnie na terenie Brandenburgii dzielnicy Guben przyszedł na świat w 1596 roku kompozytor i organista - Johann Crueger. Wykształcenie muzyczne zdobył w Ratyzbonie. W 1615 roku przybył do Berlina i tam przez pewien czas pracował jako domowy nauczyciel i organista. Następnie ukończył studia teologiczne na uniwersytecie w Wittemberdze. Równocześnie nie zaniedbywał dalszego kształcenia muzycznego.

  W 1622 roku powrócił na stałe do Berlina. Przez 40 lat był nauczycielem w ewangelickiej szkole średniej (Gymnasium zum Grauen Kloster). Jednocześnie pełnił obowiązki organisty w luterańskim kościele św. Mikołaja. Zmarł w Berlinie w 1662 roku.

  Johann Crueger pozostawił wiele czterogłosowych opracowań pieśni, jak również własne jednogłosowe kompozycje do tekstów Paula Gerhardta i innych poetów religijnych. Pieśni te, przetłumaczone z języka niemieckiego, znalazły się również w polskich śpiewnikach protestanckich. Największą popularność zyskały m.in.: "Dziękujmy Bogu wraz", "Na Golgotę duszo śpiesz", "Jezus żyje, z nim i ja", "Jezu, ma radości" i "Jezus Chrystus, ufność ma". Niektóre melodie wykorzystał i rozwinął polifonicznie Jan Sebastian Bach, włączając je do swoich wielkich dzieł.

  Szczególnie zakorzeniła się w kulturze, skomponowana przez Cruegera do tekstu Johanna Heermanna, pieśń zatytułowana "Herzliebster Jesu". Jan Sebastian Bach nadał jej formę chorału i włączył do swojej Pasji wg św. Mateusza. W XIX wieku w śpiewnikach protestanckich pojawił się polski przekład tej pieśni pt. "Jezu mój miły, w czymżeś snadź przewinił". Natomiast w 1979 roku na nowo przetłumaczył ją prof. KUL-u, ks. Wojciech Danielski, nadając jej tytuł: "Najdroższy Jezu". Bardzo szybko została przyjęta przez katolików i umieszczona w Śpiewniku kościelnym ks. Jana Siedleckiego.

  8 kwietnia 2005 roku podczas uroczystości pogrzebowych papieża Jana Pawła II pośród wielu pieśni zabrzmiał również i ten, głęboko poruszający śpiew, jakim jest Chorał z Mateuszowej Pasji Bacha - "Herzliebster Jesu".

Do wyszukiwarki                                       Do biblioteki