Logo TOWMUZ Biblioteka nut chóralnych przygotowana przez Towarzystwo Muzyczne im. Edwina Kowalika

Giovanni Giacomo Gastoldi (1550-1609)

  Caravaggio jest miastem leżącym na terenie Lombardii. W XVI wieku mieszkał tam przez pewien czas genialny malarz Michelangelo Merisi da Caravaggio. Z całych Włoch do miasta przybywają pielgrzymi, by pomodlić się przed figurą Matki Bożej od Źródła (Santa Maria del Fonte), umieszczoną w pięknej, renesansowej kaplicy i napić się wody z cudownego źródełka.

  Caravaggio posiada również tradycje muzyczne. Tu w 1550 roku przyszedł na świat włoski kompozytor przełomu renesansu i baroku - Giovanni Gastoldi. W tej miejscowości spędził młodość i zdobywał wykształcenie muzyczne. Swoje dorosłe życie związał z dworem Gonzagów - władców księstwa Mantui i z kościołem św. Barbary, a następnie z katedrą w Mediolanie. Był śpiewakiem i kapelmistrzem. Jego dorobek obejmuje wokalne i wokalno-instrumentalne kompozycje religijne: msze ("Missarum quatuor vocibus liber primus"), motety i psalmy ("Psalmi ad vesperas in totius anni").

  Największą jednak sławę już za życia przyniosły kompozytorowi utwory świeckie - pieśni i wokalno-instrumentalne utwory do tańca, tzw. balletti.

  We Włoszech muzyka świecka rozwijała się bardzo dynamicznie. Już w XIV wieku, w okresie zapowiadającym renesans, zwanym "trecento" powstały gatunki pieśni: ballata (odmienna w charakterze od francuskiej ballady), madrygał i caccia. Były to utwory przeważnie trzygłosowe, w których partiom wokalnym sopranu i altu towarzyszył instrument, wykonujący partię tenorową. Wiele takich utworów napisał najwybitniejszy kompozytor muzyki świeckiej tego okresu - niewidomy artysta Francesco Landino. Był postacią niezwykłą, znaną w całej Florencji. Był nie tylko organistą i śpiewakiem, ale także poetą i filozofem, a ponadto ekspertem w dziedzinie budowy organów i znakomitym stroicielem tego instrumentu. A przy tym, co ważne, umiejętności te posiadł, będąc już niewidomym, gdyż stracił wzrok we wczesnym dzieciństwie w wyniku choroby. Jego utwory odznaczały się śpiewnością, łagodnością i słodyczą oraz oryginalnością rozwiązań harmonicznych.

  W XVI wieku rola instrumentów wzrasta. Obok utworów a cappella powstają kompozycje z udziałem instrumentów akordowych (lutni) lub kilku instrumentów smyczkowych. Powstają nowe gatunki pieśni: frottola, villanella i canzona. Madrygał zyskuje nową, bardziej kunsztowną oprawę muzyczną.

  Twórczość Giovanniego Gastoldiego stanowi typowy przykład muzyki włoskiej tego okresu. Artysta pozostawił kilka zbiorów kompozycji świeckich. Są to: canzony i madrygały ("Il Piacere", "La Bellezza", "Amor Vittorioso", "Questa dolce sirena". Pieśni Gastoldiego mają budowę zwrotkową, są proste i melodyjne.

  Kompozytor zmarł w Mantui 1609 roku.

Do wyszukiwarki                                       Do biblioteki