Biblioteka nut chóralnych przygotowana przez Towarzystwo Muzyczne im. Edwina Kowalika
Biblioteka nut chóralnych przygotowana przez Towarzystwo Muzyczne im. Edwina Kowalika
We Włoszech niedaleko Wenecji znajduje się miasteczko Chioggia. Niektórzy nazywają je "małą Wenecją", ponieważ tak samo zbudowane zostało na wysepkach, połączonych ze sobą kanałami. Mosty na kanałach do złudzenia przypominają mosty weneckie. I tak samo, prawie każdego roku, w porze jesienno-zimowej miasteczko nawiedzane jest przez "acqua alta", tj. przez przypływ morza. To tu w 1557 roku przyszedł na świat kompozytor Giovanni Croce. Mały, bo zaledwie ośmioletni Giovanni, opuścił rodzinny dom i na zawsze wyjechał do Wenecji. Prawdopodobnie ściągnął go tam Gioseffo Zarlino - włoski kompozytor i teoretyk muzyki, który również pochodził z Chioggii.
Zarlino dokonał bardzo ważnej rzeczy w ustaleniu zasad muzyki. Określił mianowicie podstawy harmoniczne dzieła wielogłosowego. W swoim traktacie opisał i matematycznie uzasadnił budowę trójdźwięku durowego i molowego. Odkrył, że w zależności od rodzaju, akordy te mają swój charakter wyrazowy. I tak: trójdźwięk durowy jest wesoły (allegra), natomiast molowy - smutny (mesta). Dokonał nowej klasyfikacji konsonansów i dysonansów, a także Podzielił oktawę na dwanaście równych półtonów.
W Wenecji Zarlino zajął się muzycznym wychowaniem Giovanniego Croce. Będąc kierownikiem kapeli kościoła św. Marka, przyjął go na śpiewaka. Pod okiem tak znakomitego mistrza Giovanni rozijał swój talent. Pozostał w zespole do końca życia. W 1585 roku przyjął święcenia kapłańskie. Po śmierci Gioseffa Zarlino powierzono mu funkcję zastępcy kapelmistrza bazyliki św. Marka, a po kilku latach awansował na stanowisko kapelmistrza. Zmarł w Wenecji 15 maja 1609 roku.
Dorobek kompozytorski Giovanniego Croce jest bogaty. Pozostawił wiele utworów świeckich. Są to madrygały i canzonetty. Pisał także komedie madrygałowe, tj. utwory, wypełnione treścią dramatyczną. Poszczególne postacie prowadzą dialog, który reprezentowany jest przez odpowiednie głosy chóru, np. słowa dziewczyny śpiewają soprany, a zakochanego młodzieńca - tenory. Forma ta poprzedziła powstanie opery we Włoszech.
Kompozycje sakralne Giovanniego Croce obejmują: motety, 2 księgi psalmów, magnificaty, lamentacje oraz 3 księgi mszy.
Giovanni Croce, będąc przedstawicielem szkoły weneckiej, posługiwał się techniką polichóralną. Jego utwory napisane są zwykle na osiem lub więcej głosów. Coraz częściej też partii chóralnej towarzyszą instrumenty. Był jednym z pierwszych kompozytorów, który wprowadził do muzyki religijnej styl koncertujący, polegający na współzawodnictwie poszczególnych grup wokalnych i instrumentalnych. Była to już oznaka rozpoczynającego się stylu barokowego.