Logo TOWMUZ Biblioteka nut chóralnych przygotowana przez Towarzystwo Muzyczne im. Edwina Kowalika

Feliks Rączkowski (1906-1989)

  Feliks Rączkowski był polskim organistą, pedagogiem i kompozytorem. Przyszedł na świat w 1906 roku w Szczaworyżu koło Kielc. Gra miejscowego organisty wywoływała u wrażliwego chłopca silne wzruszenie i pragnienie uczenia się muzyki. I tak Stanisław Pachlewski stał się jego pierwszym mistrzem, który przekazał mu podstawy gry na fortepianie i organach oraz wiadomości z teorii muzyki. W roku 1926 z wynikiem celującym Rączkowski ukończył Salezjańską Szkołę Organistowską w Przemyślu, gdzie następnie otrzymał pracę nauczyciela organów. W 1936 roku podjął dalsze studia w warszawskim konserwatorium u Bronisława Rutkowskiego (organy) i Kazimierza Sikorskiego (kompozycja). Po uzyskaniu dyplomu z wyróżnieniem pozostał na uczelni jako asystent prof. Rutkowskiego, a po jego śmierci - jako kierownik Katedry Organów. Wychował wielu znakomitych uczniów, do których należał także założyciel chóru Cantores Martinenses senza Battuta i kierownik Zespołu Signum - Stanisław Głowacki. W okresie II wojny światowej, jak wielu muzyków, artysta grał w kawiarniach i restauracjach, a ponadto brał udział w tajnych koncertach muzyki poważnej.

  Po zakończeniu wojny na nowo podjął pracę dydaktyczną w konserwatorium. Prowadził także klasę organów w średniej szkole muzycznej, a pod koniec życia - zajęcia w Instytucie Muzykologii w Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie. Kochał bardzo swoją pracę pedagogiczną i nie zaprzestał jej nawet po przejściu na emeryturę.

  Trwały ślad pozostawił artysta jako animator życia muzycznego. Był założycielem i dyrektorem festiwali organowych w Koszalinie, Kamieniu Pomorskim i Oliwie oraz zasiadał w jury wielu konkursów muzycznych krajowych i zagranicznych. Występował przy tym jako znakomity wirtuoz i improwizator, prezentując wielkie dzieła literatury organowej, ze szczególnym uwzględnieniem kompozytorów polskich.

  Przy tych wszystkich zajęciach Feliks Rączkowski przez całe swoje dorosłe życie służył jako muzyk kościelny, będąc organistą i chórmistrzem, najdłużej w parafii św. Krzyża w Warszawie. To właśnie on zapoczątkował w tym kościele cykle koncertów muzyki organowej i chóralnej, które odbywają się do dnia dzisiejszego. Jak sam mówił, muzyka potrzebna mu była po to, żeby Panu Bogu śpiewać.

  Dorobek twórczy Rączkowskiego stanowi muzyka sakralna: organowa (Preludia na tematy pieśni kościelnych i chorału gregoriańskiego, "Gorzkie żale", "Suita kolęd"), wokalne na chór a cappella i wokalno-instrumentalne (4 msze, w tym "Bogurodzica" - msza maryjna na chór mieszany i organy, "Ojcze nasz" - na głos solowy i organy, "Ave Maria" - na sopran, tenor i organy). Kompozycje i opracowania Rączkowskiego cechuje prostota i zwięzłość wypowiedzi, a także szacunek dla tekstu sakralnego.

  Szczególną wagę artysta przywiązywał do pracy nad śpiewnikami, wśród których największą wartość ma zbiór pt. "Śpiewajmy Bogu". Zawiera on harmonizacje w układzie czterogłosowym śpiewów mszalnych i nabożeństw na cały rok kościelny. Śpiewniki te artysta opracowywał z myślą o początkujących organistach, dlatego umieścił w nich także proste akompaniamenty.

  Za swoją działalność muzyk otrzymał wiele nagród państwowych i kościelnych, m.in. Medal Papieski "Pro Ecclesia et Pontifice".

  Feliks Rączkowski zmarł w Warszawie w 1989 roku.

Do wyszukiwarki                                       Do biblioteki