Biblioteka nut chóralnych przygotowana przez Towarzystwo Muzyczne im. Edwina Kowalika
Biblioteka nut chóralnych przygotowana przez Towarzystwo Muzyczne im. Edwina Kowalika
"Trzeba być aktywnym. Trzeba zwalczyć w sobie skłonność do lenistwa, do tego, żeby się położyć na kanapie. Bardzo uważać, żeby nie popaść w apatię".
Tak w roku 2016 mówił 80-letni Edward Pałłasz - kompozytor, pedagog i niestrudzony organizator życia muzycznego w Polsce.
Urodził się w 1936 roku w Starogardzie Gdańskim. Ukończył najpierw studia politechniczne, a następnie muzykologię na Uniwersytecie Warszawskim.
Jeszcze jako student podjął współpracę z teatrami: Bim-Bom w Gdańsku oraz STS-em i Teatrem Komedia w stolicy, pełniąc w nich funkcję kierownika muzycznego. Przez pewien czas prowadził zajęcia muzyczne na Wydziale Reżyserii Dramatu w warszawskiej PWST. Był bardzo zaangażowany w pracę na rzecz Stowarzyszenia Autorów ZAiKS i Związku Kompozytorów Polskich. Przez wiele lat zasiadał w Komisji Repertuarowej Festiwalu "Warszawska Jesień".
Pomimo tak licznych zajęć Edward Pałłasz ma na swoim koncie pokaźny dorobek kompozytorski. Obejmuje on koncertowe dzieła instrumentalne, wokalno-instrumentalne, utwory chóralne, pieśni solowe, muzykę teatralną i filmową oraz piosenki estradowe. Są wśród nich także kompozycje sakralne, M.in.: "Homo viator" i inne utwory na głos z fortepianem: "Matki człowieczej lament", "Naucz mnie, Panie", "Opiekunko skowronków", "26 kolęd i pastorałek ze śpiewnika ks. Mioduszewskiego" i "Dwie refleksje do słów Karola Wojtyły".
Szczególne znaczenie dla artysty posiada twórczość dla dzieci, do której należą zbiory piosenek oraz miniatur instrumentalnych, np.: "Bajki kaszubskie na fortepian" i "Bajki na kwintet dęty".
Nie sposób wymienić tu wszystkich nagród i odznaczeń, jakie Pałłasz otrzymał za swoją twórczość i pracę na rzecz kultury polskiej. Wśród nich są następujące: Wielki Splendor Polskiego Radia, Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski oraz Medal Komisji Edukacji Narodowej.
W latach 1995-98 Edward Pałłasz był dyrektorem Programu II Polskiego radia. I wtedy wydarzyło się coś, co wierni słuchacze Dwójki z pewnością dobrze zapamiętali. Program II miał być zlikwidowany. Pałłasz zasugerował, aby słuchacze bronili Dwójki. I udało się, chociaż dyrektora zwolniono ze stanowiska. Po latach opowiadał:
"Pamiętam, że ówczesny prezes Polskiego Radia demonstrował mi w swoim gabinecie ogromne stosy listów i wymawiał mi obrażonym tonem, że to niedorzeczne tak się awanturować w obronie Dwójki".
W latach 1999-2012 Edward Pałłasz pełnił funkcję zastępcy naczelnego i artystycznego dyrektora Warszawskiej Opery Kameralnej. W styczniu 2012 roku na zamówienie tej instytucji skomponował operę pt. "Ja, Kain". Inspiracją dla libretta Joanny Kulmowej stała się biblijna przypowieść. Akcja rozgrywa się współcześnie i pokazuje, a nawet przestrzega, że każdy może być Kainem lub Ablem. Kompozytor powiedział: "Dwaj bohaterowie spektaklu - Pierwszy i Drugi - to są nasi koledzy, których spotykamy na ulicy". Język muzyczny dzieła jest ciekawy i doskonale oddaje klimat współczesnej rzeczywistości.
Edward Pałłasz jest człowiekiem bardzo skromnym. Ciągle jeszcze stara się być aktywny zawodowo. W latach 2010-2013 był Przewodniczącym Rady Programowej Polskiego Radia. Życzliwie śledzi poczynania twórcze swoich młodszych kolegów.
Edward Pałłasz zmarł 22 grudnia 2019 r. w Warszawie.