Biblioteka nut chóralnych przygotowana przez Towarzystwo Muzyczne im. Edwina Kowalika
Biblioteka nut chóralnych przygotowana przez Towarzystwo Muzyczne im. Edwina Kowalika
Włoski zakonnik i kompozytor Alessandro Borroni urodził się w 1820 roku w Senigallii (prowincja Ankona). W wieku osiemnastu lat wstąpił do zakonu franciszkanów w Osimo. Już w czasie nowicjatu przełożeni zauważyli, że ma on wyjątkowe zamiłowanie do śpiewu i talent muzyczny. Postanowili go zatem kształcić w tym kierunku. W tym celu wysłali młodzieńca do Bolonii, a następnie do "Conservatorio di Musica San Pietro a Majella w Neapolu, gdzie studiował w klasie znanego wówczas kompozytora oper - Giuseppe Saverio Mercadantego. Pobierał również lekcje u Gioachina Rossiniego.
Po zakończeniu edukacji Borroni był już doskonale przygotowany do pełnienia funkcji muzyka kościelnego. Był bardzo dobrym organistą i dysponował pięknym głosem. Opanował ponadto umiejętności pedagoga i kapelmistrza oraz sztukę komponowania. Podjął zatem obowiązki muzyka i pełnił je kolejno w klasztorach franciszkańskich: w Rieti, Spello i Osimo. Ostatnim miejscem jego pobytu był klasztor w Asyżu, gdzie w 1858 roku powierzono mu stanowisko organisty i kapelmistrza w bazylice św. Franciszka. Artysta zmarł w Asyżu w 1896 roku.
Dorobek kompozytorski Alessandra Borroniego obejmuje dzieła sakralne, pisane przede wszystkim w celu zapewnienia oprawy muzycznej podczas uroczystości roku liturgicznego. Pozostawił m.in.: msze (w tym requiem), nieszpory, psalmy, hymny, motety i antyfony (w tym antyfony maryjne), na chór a cappella i z towarzyszeniem instrumentalnym. Szczególnie poruszające jest piękne dzieło Borroniego na dwa głosy i organy, zatytułowane "Introduzione alle tre ore di Agonia di Nostro Signore Gesu Christo", tj. "Wprowadzenie do trzech godzin Agonii Naszego Pana Jezusa Chrystusa".
Styl kompozycji Alessandra Borroniego posiada cechy XIX-wiecznej operowej muzyki włoskiej. Słychać w nich wpływ twórczości takich Mistrzów jak Mercadante i Rossini. Odznaczają się melodyjnością i eksponowaniem na sposób teatralny uczuć.
Kompozycją, która zapewniła temu twórcy stałe miejsce w liturgii, jest antyfona maryjna na czterogłosowy chór i organy "Tota pulchra es Maria ("Cała piękna jesteś, o Maryjo i zmazy pierworodnej nie ma w Tobie"). Wykonuje się ją podczas nieszporów odprawianych w Dzień Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny. Franciszkanie są przekonani, że ten potężny i uroczysty śpiew w znacznym stopniu przyczynił się do rozpowszechnienia dogmatu o Niepokalanym Poczęciu Maryi.
Warto wiedzieć i to, że zanim papież Pius IX w 1854 roku ogłosił ten dogmat, święto Niepokalanego Poczęcia Matki Boskiej obchodzono już wiele wieków wcześniej. Tekst antyfony został zapisany ręką anonimowego autora prawdopodobnie jeszcze w IV wieku. Inspiracją stały się biblijne wersety z Pieśni nad pieśniami i Księgi Judyty. Tekst ten zyskał wiele opracowań muzycznych. Początkowo śpiewano go unisono jako chorał, a w miarę upływu czasu sięgali po niego kompozytorzy wszystkich epok, m.in.: Guillaume du Fay, Grzegorz Gerwazy Gorczycki, Robert Schumann, Anton Bruckner i oczywiście Alessandro Borroni.