Biblioteka nut chóralnych przygotowana przez Towarzystwo Muzyczne im. Edwina Kowalika
Biblioteka nut chóralnych przygotowana przez Towarzystwo Muzyczne im. Edwina Kowalika
Adolphe Charles Adam to francuski kompozytor oper i baletów. Urodził się 24 lipca 1803 roku w Paryżu. Był synem Louisa Adama - kompozytora i nauczyciela fortepianu w Konserwatorium Paryskim. Od dziecka Adolphe interesował się muzyką i wiele czasu spędzał, improwizując na fortepianie. W 1821 roku rozpoczął studia w Konserwatorium Paryskim w klasie organów i fisharmonii. Kompozycję studiował u prof. Francois-Adriena Boieldieu - cenionego wówczas kompozytora oper komicznych. Po ukończeniu uczelni szybko zdobył uznanie jako improwizator gry na organach, fisharmonii i fortepianie. W wieku dwudziestu lat zaczął komponować muzykę do paryskich wodewilów. Równocześnie grał w orkiestrze w "Gymnase-Dramatique" (Teatrze Dramatycznym), gdzie później został kierownikiem chóru. Ponadto zarabiał na życie jako organista kościelny. Po roku 1830 zrezygnował z pracy w teatrze, by zająć się komponowaniem oper i baletów.
W latach czterdziestych XIX stulecia Adolphe Adam stał się uznanym muzykiem - kompozytorem, krytykiem i organizatorem życia muzycznego w Paryżu. Równocześnie prowadził klasę fortepianu w Konserwatorium Paryskim. Jego uczniem był przyszły kompozytor Leo Delibes. W tym czasie powstało wiele felietonów i recenzji muzycznych Adama, wydanych pośmiertnie w kilku zbiorach.
W 1847 roku Adam otworzył w Paryżu własny teatr operowy - "Theatre National". W realizację tego przedsięwzięcia zainwestował wszystkie swoje oszczędności. Jednak okazało się ono porażką i już po roku działalności teatr został zamknięty, Adam zaś pozostał tylko z długami. Przyczynił się do tego niespokojny czas rewolucji paryskiej, który nie był sprzyjający dla kultury. Przez ostatnie lata Adolphe Adam najwięcej czasu poświęcał na komponowanie oper komicznych. Cieszyły się one wówczas powodzeniem i pozwalały zarobić na spłatę długu. Zmarł 3 maja 1856 roku w Paryżu. Został pochowany na cmentarzu Montmartre.
Dorobek kompozytorski Adolphe Adama obejmuje 39 oper komicznych, m.in.: "Piotr i Katarzyna", "Pocztylion z Longjumeau" i "Gdybym był królem" oraz 14 baletów, np.: "Hrabina i wieśniaczka czyli Przemiana żon" i "Korsarz". Najsłynniejszym baletem, który przetrwał próbę czasu, jest "Giselle".
Balet "Giselle" stał się wzorem baletu romantycznego. Wystawiony najpierw w 1841 roku w Paryżu, a po dwóch latach w Teatrze Wielkim w Warszawie odniósł ogromny sukces. Jest to historia nieszczęśliwej miłości i tęsknoty za ulotną zjawą - podobnie jak w balladzie Adama Mickiewicza "Romantyczność". Za pomocą tańca balet ten ukazuje dwa światy - realny i fantastyczny, ilustrując opowieść piękną, nastrojową muzyką.
Adolphe Adam jest ponadto autorem utworów religijnych (mszy i pieśni), utworów fortepianowych i kameralnych, a także "Wariacji na temat Mozarta na sopran, flet i orkiestrę".
Międzynarodową sławę przyniosła mu kolęda "Cantique de Noel", bardziej znana z wersji angielskiej - "O Holy Night". Powstała w Wigilię Bożego Narodzenia. A było to tak: w 1847 roku poeta Placido de Cappeau napisał wiersz pt. "Minuit Chretien". Następnie zaniósł go do Adolphe Adama. Wiersz ten bardzo się kompozytorowi spodobał i błyskawicznie napisał do niego melodię. I tak powstała kolęda, która stała się najpopularniejszym utworem Adama. Na język angielski przetłumaczył ją unitariański pastor - John Sullivan Dwight, który w 1855 roku wydał ją w zbiorze "Dwight's Journal of Music". 24 grudnia 1906 roku amerykański inżynier, autor wielu wynalazków z dziedziny radiotechniki - Reginald Fessenden wyemitował pierwszą na świecie audycję radiową. W czasie jej trwania popłynęły z głośnika dźwięki tej kolędy, wykonanej przez niego na skrzypcach. Stała się ona pierwszym utworem muzycznym transmitowanym przez radio. Kolęda ta, w opracowaniu na czterogłosowy chór a cappella, z polskim tekstem Heleny Jakubowskiej, zamieszczona została na stronie Biblioteki Nut Chóralnych.