Gałęska Zofia Erazmina     (1902-04-04 – 1970-04-25)

pedagog

Urodziła się w Ćmielowie w Ziemi Sandomie­rskiej. Po ukończeniu Gimnazjum Państwowego im. Królowej Jadwigi w Warszawie (1920), studiowała na Wydziale Filozoficznym Uniwe­rsytetu Warszawskie­go. Po ukończeniu studiów i zdaniu dodatkowych egzaminów z historii lite­ratury, dydaktyki i pedagogiki, uzyskała patent nauczyciela szkół średnich w zakresie historii, języka polskiego i historii lite­ratury.

W 1926 r. Zofia Gałęska podjęła pracę w sierpeckim Gimnazjum i odtąd związana była z naszym miastem nie­przerwanie przez 24 lata. Nie ograniczała się do lekcji. - Prowadziła w szkole Koło Literacko Artystyczne o szerokim i zróżnicowanym zakresie działalności: przygotowywanie imprez lite­racko-artystycznych na rzecz szkoły i miasta, propagowanie wśród uczniów i szerszej społe­czności miejskiej wiedzy związanej z historią literatury i bieżącym życiem kulturalnym, prowadze­nie kroniki szkoły. Bardzo wysoko oceniano, np. przygotowane przez Koło obchody 25-lecia śmierci Stanisława Wyspiańskiego (1932). Najlepsi i najbardziej ambitni uczniowie wdrażali się do samodzie­lnej "pracy naukowej", przygotowując referaty na zebrania Koła.

Pracy oświatowej i społecznej Zofia Gałęska nie zawiesiła także w latach okupacji - choć przybrała ona oczywiście inne formy. Are­sztowana w styczniu 1940 r. została osadzona w obozie w Działdowie. Po zwolnieniu wróciła do Sierpca i podjęła pracę jako "pomoc krawie­cka", kleiła także torebki papierowe dla aptek i nie­legalnie wyrabiała pastę do butów. Wcześnie włączyła się w tajne nauczanie: należała do powiatowego kie­rownictwa Tajnej Organizacji Nauczycie­lskiej, inicjowała, wydanie podziemne ele­mentarza polskiego ale przede wszystkim prowadziła komplety w zakresie szkoły średniej. Przez komplety te, prowadzone wspólnie z Barbarą Wandlówną przeszło około 150 osób. Nauka odbywała się w mie­szkaniach rodziców uczniów; w 1943 roku odbył się nawet egzamin maturalny (tzw. mała matura), który zdało 14 uczniów. Była aktywna także na innych polach: organizowała pomoc żywnościową dla najuboższych sierpczan, a także dla radzie­ckich i włoskich jeńców, prze­trzymywanych w okolicy Sie­rpca.

Po wyzwoleniu z niezwykłą energią - mimo nie najle­pszego stanu zdrowia - przystąpiła do organizacji sie­rpeckiego Liceum Ogólnokształcące­go, którego została dyre­ktorem, godnie nawiązując do chlubnych tradycji szkoły z czasów dyre­ktorstwa księdza Leona Pomaskie­go. Szkoła mimo trudnych warunków pracy i dotkliwych strat w kadrze nauczycie­lskiej, szybko osiągnęła wysoki poziom nauczania i cieszy się ogromnym autoryte­tem w środowisku. W 1950 roku, z uwagi na stan zdrowia, Zofia Gałęska musiała opuścić Sierpc. W Dzie­kanowie Leśnym k/Warszawy zorganizowała przy miejscowym Sanatorium Prze­ciwgruźliczym niemal od podstaw, szkołę dla chorych dziewcząt, wdrażała nowatorstwo pedagogiczne, adaptowała formy i metody nauczania do potrzeb tego spe­cyficznego środowiska. Swoje pomysły konsultowała z lekarzami i przygotowywała pomoce naukowe, ułatwiające dzie­wczętom przyswajanie wiedzy. Wiele z nich ukończyło studia wyższe. Po kilku latach pracy Z. Galęskiej i inte­nsywnych starań z jej strony Liceum doczekało się własnego budynku ze świetnie wyposażonymi pracowniami.

Przeszła na emeryturę w 1962 r. ale nie zaprze­stała pracy społe­cznej. Zmarła w Warszawie, gdzie zamie­szkiwała po przejściu na emeryturę. Była pedagogiem wymagającym, budzącym respekt, a jednocze­śnie sympatię. Potrafiła uczniom głęboko zakorzenić miłość do języka polskiego i zainte­resowanie literaturą oraz rzetelny stosunek do pracy.

1. Księga Pamiątkowa Ogniska Nauczycieli Emerytów ZNP w Sierpcu

2. Notatnik Sierpecki Warszawa 1981r.

Halina Gizyńska-Burakowska

 

 

 

 

Źródło:

SIERPC online  

Sierpeckie postacie historyczne