DR. JOANNA WOYCIECHOWSKA

Jedenaście sugestii dla chorych na SM

[Artykuł opublikowany w Kwartalniku OW PTSR "NADZIEJA", Nr. 5/1991, str.3]

1. Niezależnie od tego jak dalece choroba jest zaawansowana pozostajesz wartościową osobą, a poczucie tej wartości zależy od Ciebie.
2. Przyczyna choroby pozostaje nieznana, ale wiadomo, że u osób z SM niesprawnie działający układ immunologiczny atakuje własną osłonę nerwową - mielinę. Jego funkcje mogą zostać zmodyfikowane przez pospolite infekcje wirusowe, emocje, zmiany hormonalne.
   Należy:
   • unikać wszelkich zakażen, osób zaziębionych
   • brać szczepionkę przeciw grypie
   • utrzymywać w jak najlepszym stanie zdrowie ogólne: zęby, zatoki, uszy, żołądek, szczególnie pęcherz moczowy
   • wszelkie zakażenia natychmiast leczyć.

   Takie postępowanie może zapobiec rzutom SM.

3. Aktywność choroby ma tendencję do przygasania z biegiem czasu. Istniejące zmiany demielinizacyjne mogą nie tylko zwiększać się, ale i zmniejszać. 70% zmian nie daje objawów chorobowych. U większości osób SM ma postać łagodną, ale choroba przebiega bardzo indwidualnie.
4. Choroba i jej przebieg nie są do przewidzenia, ale optymistyczne nastawienie pomaga nie tylko przetrwać trudne chwile, pokonywać wszelkie trudności, lecz jest również jedną z terapii psychicznych bardzo pomocnych w opanowywaniu samego SM.
5. Nieużywane mięśnie zanikają i może to prowadzić do niedowładów tzw. wtórnych. Bez względu na zaawansowanie choroby, bez względu na męczliwość - indywidualne ćwiczenia ruchowe przepisane przez rehabilitanta powinny być wykonywane codziennie.
   Najważniejsze są ćwiczenia rozciągające mięśnie, jak też ogólnokondycyjne typu aerobic lub gimnastyka szwedzka. Ważne są też ćwiczenia oddechowe, mięśni brzucha i miednicy.
6. Pęcherz moczowy powinien być całkowicie opróżniany. Zaleganie moczu prowadzi do groźnych w skutkach zakażeń. Przy zaleganiu moczu powyżej 100 ml lekarz powinien zadecydować co należy dalej robić. Czasem pomagają leki, a czasem trzeba nauczyć się samocewnikowania i stosować je zgodnie z zaleceniem lekarza.
7. Nie ma specjalnej diety dla osób z SM. Ważna jest dieta zdrowa, zbalansowana, zawierająca białka, cukry i tłuszcze, które należy spożywać w małych ilościach, głównie roślinne. Zaleca się ryby, jarzyny, owoce i witaminy z minerałami.
8. Sen w nocy i okresy wypoczynku w ciągu dnia są niezbędne, zwłaszcza przy objawach męczliwości. Programowanie dnia z uwzględnieniem zasobu energii rano i po południu zapobiega frustracjom.
   Zastosowanie Symmetrelu (Amantadine Hydrochloride) w dawce 100 mg może zmniejszyć uczucie zmęczenia.
9. Leczenie objawowe pomaga kontrolować nie tylko męczliwość. W spastyczności mięśni i bolesnych skurczach najczęściej stosowany jest Baclofen-Lioresal. Wiele innych objawów takich jak bóle, wspomniane już zaburzenia w oddawaniu moczu, zaburzenia snu, czy depresja psychiczna powinny być rozpoznawane i odpowiednio leczone.
10. W okresie zaostrzenia choroby potrzebny jest odpoczynek i unikanie paniki. Trzeba wykluczyć inne przyczyny pogorszenia się stanu neurologicznego jak zakażenia i depresja psychiczna. Każdy neurolog ma swoją, wypróbowaną metodę leczenia. Zarówno wynik kuracji, jak i przebieg samego rzutu nie są do przewidzenia.
11. Cokolwiek dzieje sie z Tobą nie pozwól na odebranie sobie nadziei. Im więcej wiesz o SM, tym łatwiej Ci kontrolować objawy, być panem sytuacji.