MS IN FOCUS NR. 4/2004

CIĄŻA

Nawet dziś w XIX wieku niektóre kobiety z SM skarżą się, że nie mają kompletnych informacji o ciąży i urodzeniu dziecka. W artykule tym autorka stara się wyjaśnić wszystkie wątpliwości kobiet z SM, które zamierzają zajść w ciążę.

Wpływ ciąży i porodu u kobiet z SM.
Do roku 1949 kobietom chorym na SM doradzano unikanie ciąży ze względu na pogorszenie stanu i przeniesienie choroby na dziecko. Ostatnie badania wykazują, że kobiety z SM mogą zajść w ciążę , że stan chorej się nie pogarsza i przy pomocy ze strony bliskich możliwa jest opieka nad dzieckiem. Studia nad ciążą w SM wykazują, że ryzyko rzutów podczas wczesnego stadium ciąży jest niezmienione, natomiast w dalszym czasie ciąży liczba rzutów zmniejsza się. Większość kobiet czuje się dobrze podczas ciąży i nie odczuwa żadnych nowych uczuć. U niektórych osób istnieje jedynie możliwość nasilenia się problemów pęcherzowych i jelitowych. Każde zmiany objawów powinny być omawiane z lekarzem lub pielęgniarką.

Czy SM może być przeniesione na nienarodzone dziecko?
SM nie jest chorobą dziedziczną chociaż istnieje nieznaczna możliwość, że dziecko urodzone z rodziców z SM rozwija częściej tę chorobę w porównaniu do przeciętnej populacji. Możliwość ta jest uznawana za niewielką i ocenia się ją na między 1% a 4%. Doradztwo genetyczne nie jest jeszcze dostępne i nie ma wyizolowanego genu, który byłby związany z rozwinięciem bądź nie SM.

Jak ustawić plan leczenia kiedy zamierza się zajść w ciążę?
Jest ważnym ustalenie leczenia ze względu na możliwość uszkodzenia dziecka. Na ogół powinno się unikać sterydów chociaż w niektórych okolicznościach neurolog może je zalecić. Kobiety przyjmujące leki modyfikujące chorobę jak Interferon czy Copaxon powinny przerwać leczenie na 3 miesiące przed planowanym zajściem w ciążę chociaż niektóre kobiety biorą leki także podczas ciąży i to bez wystąpienia działań ubocznych. Jednakże na ogół zalecane jest przerwanie leczenia w przeciwnym razie kobiecie może grozić poronienie. Zaleca się przywrócenie leczenia po urodzeniu dziecka i zaprzestaniu karmieniem piersią.

Karmienie piersią.
Karmienie piersią nie ma ujemnego wpływu na SM a przeciwnie niektóre niewielkie badania wykazują korzystny wpływ karmienia na stan chorej. Jeżeli matka ma problem z karmieniem dziecka z powodu osłabienia ramion lub dłoni należy skorzystać z porady pielęgniarki.

Planowanie ciąży.
W przypadku planowania ciąży:

• Należy stosować zdrową dietę, regularne, łagodne ćwiczenia oraz rzucić alkohol i palenie papierosów przed i podczas ciąży;

• Przyjmować kwas foliowy przed zajściem w ciążę i przez pierwsze 3 miesiące ciąży;

• Omawiać z lekarzem sprawę leków, które są brane przez ciężarną;

• Kobiety z SM nie muszą rodzić poprzez cięcie cesarskie mogą rodzic naturalnie;

• Kobiety z SM mogą rodzić przy pomocy znieczulenia nadoponowego;

• Konieczne jest zaplanowanie wraz z mężem utrzymania i wykonywania zajęć domowych opieki nad dzieckiem;

• Nie powinno działać się samej, należy omówić sprawę z członkami rodziny i przyjaciółmi, którzy mogli by pomóc;

• Rzut może wystąpić podczas kilku miesięcy po porodzie i to wymaga także przedyskutowania i planowania;

• Rozmawianie i planowanie pozwala uniknąć stresu, wszystkie wątpliwości należy omówić z partnerem, przyjaciółmi i położną;

• Poziom zmęczenia może wzrosnąć w czasie ciąży albo później i należy to omówić ze swoim terapeutą, który pomoże zastosować odpowiednią technikę oszczędzającą energię;

• Należy poszukać pomocy i wyposażenia, które ułatwia życie.

WNIOSKI

Ciąża może być stresująca dla każdej kobiety a tym bardziej dla kobiety z SM. Konieczna jest edukacja i ścisłe informacje ażeby zredukować wszelkie niepokoje. SM jest chorobą nieprzewidywalną i należy wszystko dokładnie zaplanować.

Dzieci także mogą zachorować na SM.
Kiedy opisano SM w 1874 roku uważało się, że choroba nie występuje przed wiekiem 10 lat, ale obecnie wiadomo, że dziecko poniżej 10 lat może zachorować na SM. Aktualnie diagnoza SM u dzieci opiera się na różnych kryteriach. Rezonans magnetyczny trudniej ocenić u dziecka niż u dorosłych. Bazując na tym właściwa diagnoza wymaga eliminacji innych chorób, które mają podobne objawy do SM.
Ważne badania, które rozpoczęły się w 1989 roku w Niemczech obejmowały dzieci, które miały objawy przed 15 rokiem życia i dostarczyły szereg ważnych informacji. Zidentyfikowano 2 typy dziecięcego SM:
     • dzieci, u których choroba zaczęła się przed dojrzewaniem (10 lat) - jest sklasyfikowana jako prawdziwe dziecięce SM (SDM);
     • młodzieńcze SM (początek 10-15 lat).

Wyniki badań.
Dzieci z wczesnymi objawami przed dojrzewaniem zarówno chłopcy jak i dziewczęta są na równi dotknięte SM. W przypadkach młodzieńczych stosunek dziewczynek do chłopców jest podobny jak u dorosłych (2:1). W 54% przypadków pojedynczy objaw był obserwowany jako początek SDM. W 46% przypadków były notowane liczne objawy. Nie ma dowodów na to, że jakieś szczepienie lub dziecięca choroba mogły wywołać rozwój SM. Natomiast stwierdzono, że u połowy dzieci występowała infekcja górnych dróg oddechowych, która również mogła poprzedzać nowy rzut.

Przyszłość dzieci z SM.
Obecnie kontynuowane są badania w celu dostarczenia informacji na temat dzieci i SM.

SM w dzieciństwie - co powinien zrobić ruch SM.

• Edukować zarówno ogólną populację jak i specjalistów medycznych,

• Przewidzieć leczenie i oparcie socjalne dla każdego wieku,

• Promować badania.
  Uwaga: dziecko nie jest małym dorosłym, należy wziąć pod uwagę wielkie różnice i prowadzić SM zgodnie z wiekiem. Chociaż obecnie jesteśmy pewni, że SM istnieje w dzieciństwie i istnieje wiele pytań wymagających odpowiedzi. W tym czasie należy wcześnie i dokładnie zdiagnozować każdego pacjenta.
  U dzieci SM może przynieść znaczniejsze powikłania w ich przyszłości.

Ważne informacje muszą towarzyszyć diagnozie SM w dzieciństwie:

• Zrozumienie istoty choroby,

• Brać pod uwagę niesprawność zarówno potencjalną jak i rzeczywistą,

• Szkolenie i edukacja,

• Wybór życia zawodowego,

• Planowanie partnerstwa i rodziny.

Istotne jest, żeby profesjonaliści edukowali dzieci i rodziców mających dzieci z SM, zarówno o szczepieniach jak i zagadnieniach odporności. Liczni specjaliści SM sugerują że:

• Szczepienia powinny być omijane podczas ostrego rzutu,

• Żywe szczepionki nie powinny być stosowane u dzieci otrzymujących sterydy albo u dzieci utrzymujących leczenie tłumiące odporność,

• Przerwa co najmniej 3 miesięcy jest zalecana przed zastosowaniem szczepienia po leczeniu przytłumiającym odporność,

• Dzieci powinny otrzymywać immunoglobuliny przy zetknięciu się z odrą albo ospą lub innymi zakaźnymi chorobami o ile nie są chronione uprzednim
        szczepieniem,

• Doustna szczepionka choroby Heinego Mediny nie powinna być stosowana u rodzeństwa, lub innych osób w tym samym mieszkaniu podczas terapii
        przytłumiającej odporność.

Inne informacje i zalecenia co do szczepień i do uodparniania można uzyskać od specjalisty neurologa albo Stowarzyszenia SM.

Liczba wczesnych udokumentowanych przypadków prawdziwego SM jest stale bardzo mała i czas tylko może pokazać jak się rozwinie choroba w dorosłym życiu.