ZMIANY W USTAWIE

W dniu 17 grudnia 2001 sejm przyjął ustawę "o zmianie ustawy o pomocy społecznej, ustawy o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży, ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych." Przytaczamy w całości Art. 3 ustawy wprowadzający zmiany w ustawie z dnia 27 sierpnia 1997 r o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych

Art. 3. W ustawie z dnia 27 sierpnia 1997 r.
o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. Nr 123, poz. 776 i Nr 160, poz.1082, z 1998 r. Nr 99, poz. 628, Nr 106, poz. 668, Nr 137, poz. 887, Nr 156, poz.1019 i Nr 162, poz.1118 i 1126, z 1999 r. Nr 49, poz. 486, Nr 90, poz. 1001, Nr 95, poz.1101 i Nr 111, poz.1280, z 2000 r. Nr 48, poz. 550 i Nr 119, poz.1249 oraz z 2001 r. Nr 39, poz. 459, Nr 100, poz.1080, Nr 125, poz.1368 i Nr 129, poz.1444) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art.1 pkt 3 otrzymuje brzmienie:
     "3) o niepełnosprawności przed ukończeniem
          16 roku życia ";

2) w art. 2 w pkt 3 skreśla się wyrazy "o charakterze
    ogólnokrajowym".

3) w art. 4 po ust. 5 dodaje się ust. 6 w brzmieniu:
     "6. Przepisów ust. 1-5 nie stosuje się do osób,
          które nie ukończyły 16 roku życia.";

4) po art. 4 dodaje się art. 4a w brzmieniu:
"Art. 4a. 1. Osoby, które nie ukończyły 16 roku życia
                  zaliczane są do osób niepełnosprawnych,
                  jeżeli mają naruszoną sprawność fizyczną
                  lub psychiczną o przewidywanym okresie
                  trwania powyżej 12 miesięcy, z powodu
                  wady wrodzonej, długotrwałej choroby
                  lub uszkodzenia organizmu, powodującą
                  konieczność zapewnienia im całkowitej
                  opieki lub pomocy w zaspokajaniu pod-
                  stawowych potrzeb życiowych w sposób
                  przewyższający wsparcie potrzebne oso-
                  bie w danym wieku.

            2. Minister właściwy do spraw zabezpiecze-
                nia społecznego w porozumieniu z mini-
                strem właściwym do spraw zdrowia okre-
                śli, w drodze rozporządzenia, kryteria
                oceny niepełnosprawności u osób
                w wieku do 16 roku życia.";

5) art. 6 otrzymuje brzmienie:
"Art. 6. 1. Powołuje się zespoły orzekające o niepeł-
                nosprawności:
                1) powiatowe zespoły do spraw orzekania

                   o niepełnosprawności - jako pierwsza
                   instancja,
              2) wojewódzkie zespoły do spraw orzeka-
                  nia o niepełnosprawności - jako druga
                  instancja.
         2.Właściwość miejscową powiatowego
             i wojewódzkiego zespołu do spraw orze-
             kania o niepełnosprawności ustala się
             według miejsca stałego pobytu w rozu-
             mieniu przepisów o ewidencji łudności
             i dowodach osobistych.
         3.Właściwość miejscową zespołu orzekają-
            cego o niepełnosprawności ustala się
            według miejsca pobytu w przypadku
            osób:
            1) bezdomnych,
            2) przebywających poza miejscem stałego
                pobytu ponad dwa miesiące ze wzglę-
               dów zdrowotnych lub rodzinnych,
            3) przebywających w zakładach karnych
                 i poprawczych,
            4) przebywających w domach pomocy
                społecznej i ośrodkach wsparcia
                w rozumieniu przepisów o pomocy
                społecznej.
         4. W przypadku osób, o których mowa w ust. 3
              pkt 2-4, zespół orzekający o niepełnospraw-
              ności jest obowiązany przesłać zawiadomie-
              nie o wydanym orzeczeniu do powiatowego
              zespołu do spraw orzekania o niepełno-
              sprawności właściwego zgodnie z ust. 2 ".

6) po art. 6 dodaje się art. 6a-6c w brzmieniu:
"Art. 6a. l. Starosta w ramach zadań z zakresu admi-
                 nistracji rządowej powołuje i odwołuje
                 powiatowy zespół do spraw orzekania
                 o niepełnosprawności, zwany dalej
                 "powiatowym zespołem", po uzyskaniu
                 zgody wojewody oraz przedkłada woje-
                 wodzie informacje o realizacji zadań.
             2. Wojewoda po zasięgnięciu opin staro-
                 stów ustala obszar działania powiatowe-
                 go zespołu do spraw orzekania o niepeł-
                 nosprawności, który może obejmować
                 swoim zasięgiem więcej niż jeden powiat,
                 oraz siedziby wyjazdowych składów orze-
                 kających w powiatach, w których nie
                 powołano powiatowego zespołu.

-------------------------------

         3. Powiatowy zespól działający w mieście na
             prawach powiatu może być nazwany
             "miejskim zespołem do spraw orzekania
             o niepełnosprawności". Przepis ust.1 sto-
             suje się odpowiednio.
         4. Wojewódzki zespól do spraw orzekania
             o niepełnosprawności, zwany dalej "woje-
             wódzkim zespołem", powołuje i odwołuje
             wojewoda.

Art. 6b. l. Powiatowe zespoły orzekają na wniosek
                osoby zainteresowanej lub jej przedstawi-
                ciela ustawowego albo na wniosek ośrod-
                ka pomocy społecznej.
            2. Ośrodki pomocy społecznej mogą uczest-
                niczyć na prawach strony w sprawach,
                w których orzekają powiatowe zespoły.
            3. W orzeczeniu powiatowego zespołu, poza
                ustaleniem niepełnosprawności lub stopnia
                niepełnosprawności, powinny być zawarte
                wskazania dotyczące w szczególności:
                1) odpowiedniego zatrudnienia uwzględ-
                     niającego psychofizyczne możliwości
                     danej osoby,
                2) szkolenia, w tym specjalistycznego,
                3) zatrudnienia w zakładzie aktywności
                    zawodowej,
                4) uczestnictwa w terapii zajęciowej,
                5) konieczności zaopatrzenia w przed-
                    mioty ortopedyczne, środki pomocni-
                    cze oraz pomoce techniczne, ulatwiają-
                    ce funkcjonowanie danej osoby,
                6) korzystania z systemu środowiskowego
                    wsparcia w samodzielnej egzystencji,
                    przez co rozumie się korzystanie
                    z usług socjalnych, opiekuńczych, tera-
                    peutycznych i rehabilitacyjnych świad-
                    czonych przez sieć instytucji pomocy
                    społecznej, organizacje pozarządowe
                    oraz inne placówki,
                7) konieczności stałej lub długotrwałej
                    opieki lub pomocy innej osoby w związ-
                    ku ze znacznie ograniczoną możliwo-
                    ścią samodzielnej egzystencji,
                8) konieczności stałego współudziału na
                    co dzień opiekuna dziecka w procesie
                    jego leczenia, rehabilitacji i edukacji,
                 9) spełniania przez osobę niepełnospraw-
                     ną przesłanek określonych w art. 8 ust.
                    1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r.-
                     Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. Nr
                     98, poz. 602, Nr 123, poz. 779 i Nr 160,
                     poz. 1086, z 1998 r. Nr 106, poz. 668
                     i Nr 133, poz. 872, z 1999 r. Nr 106, poz.
                     1216, z 2000 r. Nr 12, poz.136, Nr 43,
                     poz. 483 i Nr 53, poz. 649 oraz z 2001 r.
                     Nr 27, poz. 298, Nr 106, poz.1149, Nr

                     110, poz. 1189, Nr 111, poz. 1194, Nr
                     123, poz.1353, Nr 125, poz. 1371 i Nr
                     129, poz.1444 i Nr 130, poz.1452).

Art. 6c. 1. Pełnomocnik Rządu do Spraw Osób Nie-
                 pełnosprawnych sprawuje nadzór nad
                 orzekaniem o niepełnosprawności lub
                 o stopniu niepełnosprawności poprzez:
                 1) kontrolę prawidłowości i jednolitości
                     stosowania przepisów, standardów
                     i procedur postępowania w sprawach
                     dotyczących orzekania o niepełno-
                     sprawności lub o stopniu niepełno-
                     sprawności,
                 2) szkolenie zespołów do spraw orzekania
                     o niepełnosprawności.
             2. Pełnomocnik Rządu do Spraw Osób Nie-
                 pełnosprawnych w wyniku stwierdzonych
                 w postępowaniu kontrolnym nieprawi-
                 dłowości może wnosić:
                 1) do organu, który powołał zespół do
                     spraw orzekania o niepelnosprawności
                     o odwołanie członków zespołu odpo-
                     wiedzialnych za stwierdzone nieprawi-
                     dłowości,
                 2) do wojewody o cofnięcie zgody na
                     powołanie powiatowego zespolu do
                     spraw orzekania o niepełnosprawności
                     i ustalenie siedzib wyjazdowych skla-
                     dów orzekających.
             3.Wojewoda pełni bezpośredni nadzór nad
                 powiatowymi zespołami poprzez:
                1) kontrolę prawidłowości i jednolitości
                    stosowania standardów postępowania
                    w sprawach dotyczących orzekania
                    o niepełnosprawności lub o stopniu
                    niepełnosprawności,
                2) analizę sporządzanych informacji
                     zbiorczych o realizacji zadań powiato-
                     wych zespolów.
             4. Wydatki związane z tworzeniem i dzia-
                  łalnością zespołów, o których mowa
                  w art. 6 ust. 1, są pokrywane z budżetu
                  państwa.
             5.Od orzeczenia wojewódzkiego zespołu
                przysługuje odwołanie do sądu pracy
                i ubezpieczeń społecznych w terminie 30
                dni od dnia doręczenia orzeczenia.
                Odwołanie wnosi się za pośrednictwem
                wojewódzkiego zespołu, który orzeczenie
                wydał. Jeżeli wojewódzki zespól uzna, że
                odwołanie zasługuje w całości na
                uwzględnienie, wydaje orzeczenie, w któ-
                rym uchyla lub zmienia zaskarżone orze-
                czenie. Postępowanie w sprawach odwo-
                łań jest wolne od kosztów i opłat sądo-
                wych.
            6. Minister wlaściwy do spraw zabezpiecze-

------------------------

                nia społecznego określi, w drodze rozpo-
                rządzenia:
               1) szczegółowe zasady orzekania o stop-
                   niu niepełnosprawności, uwzględniając
                   w szczególności tryb postępowania
                   przy orzekaniu oraz skład i sposób
                   powoływania i odwoływania członków,
                   a także sposób działania zespołów
                   orzekających o niepełnosprawności lub
                   o stopniu niepełnosprawności,
               2) rodzaj i zakres wymaganych kwalifikacji
                   członków zespołów orzekających oraz
                   tryb postępowania przy wydawaniu
                   zaświadczeń uprawniających do orzeka-
                   nia o niepełnosprawności lub o stopniu
                   niepełnosprawności, uwzględniając w
                   szczególności konieczność zapewnienia
                   specjalistycznych kwalifikacji odpo-
                   wiednich do zakresu orzekania,
               3) minima programowe dla szkoleń spe-
                   cjalistów powoływanych do zespołów
                   orzekających oraz sposób wyboru
                   ośrodków szkoleniowych upoważnio-
                   nych do prowadzenia szkoleń, kierując
                   się koniecznością zapewnienia właści-
                   wego poziomu kształcenia, w tym
                   odpowiedniego poziomu wiedzy spe-
                   cjalistycznej,
               4) standardy w zakresie kwalifikowania
                   i postępowania dotyczącego orzekania
                   o niepełnosprawności lub o stopniu
                   niepełnosprawności,
               5) wzory i terminy składania informacji,
                   o których mowa w art. 6a ust.1 i art. 6c
                   ust. 3 pkt 2,
               6) wzór legitymacji dokumentującej nie-
                   pełnosprawność oraz organy uprawnio-
                   ne do jej wystawiania, kierując się
                   koniecznością zapewnienia jednolitości
                   wydawanych legitymacji.
          7. W przypadku gdy osoba niepełnospraw-
              na posiada prawo jazdy lub pozwolenie
              do kierowania tramwajem, zespól orze-
              kający o niepełnosprawności zawiadamia
              o wydaniu orzeczenia organ właściwy
              w sprawach wydawania uprawnień do
              kierowania pojazdami ".

7) w art. 22 w ust.1 po wyrazach "wynagrodzeń pra-
    cowników" dodaje się wyraz "niepelnosprawnych";

8) w art. 26 po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu:

"2a. Umowy z pracodawcą, którym jest starosta,
       zawiera Prezes Zarządu Państwowego Funduszu
       Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych ".

9) w art. 28 w ust. 2 po wyrazie "stwierdza" dodaje się

wyrazy ", na wniosek pracodawcy";

10) art. 35a otrzymuje brzmienie:

"Art. 35a.1. Do zadań powiatu należy:
                   1) opracowywanie, zgodnych ze strategią
                       rozwoju województwa, projektów powia-
                       towych programów działań na rzecz osób
                       niepełnosprawnych w zakresie:
                       a) rehabilitacji społecznej,
                       b) rehabilitacji zawodowej i zatrudniania,
                       c) przestrzegania praw osób niepełno-
                           sprawnych,
                   2) współpraca z instytucjami administracji
                       rządowej i samorządowej w opracowywa-
                       niu i realizacji programów, o których
                       mowa w pkt 1,
                   3) udostępnianie na potrzeby Pełnomocni-
                       ka i samorządu województwa oraz prze-
                        kazywanie właściwemu wojewodzie
                       uchwalonych przez radę powiatu progra-
                       mów, o których mowa w pkt l, oraz rocz-
                       nej informacji z ich realizacji,
                   4) podejmowanie działań zmierzających do
                       ograniczania skutków niepełnosprawności,
                   5) opracowywanie i przedstawianie planów
                       zadań i informacji z prowadzonej działal-
                       ności oraz ich udostępnianie na potrzeby
                       samorządu województwa,
                       6) współpraca z organizacjami pozarządo-
                       wymi i fundacjami dzialającymi na rzecz
                       osób niepełnosprawnych w zakresie
                       rehabilitacji społecznej i zawodowej tych
                       osób,
                   7) dofinansowanie:
                       a) uczestnictwa osób niepełnosprawnych
                           i ich opiekunów w turnusach rehabili-
                           tacyjnych,
                       b) sportu, kultury, rekreacji i turystyki
                           osób niepełnosprawnych,
                       c) zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny,
                           przedmioty ortopedyczne i środki
                           pomocnicze przyznawane osobom nie-
                           pełnosprawnym na podstawie odręb-
                           nych przepisów,
                       d) likwidacji barier architektonicznych,
                           urbanistycznych, transportowych,
                           w komunikowaniu się i technicznych,
                       e) budowy, rozbudowy i modernizacji
                           obiektów służących rehabilitacji,
                   8) finansowanie w części lub całości kosz-
                       tów tworzenia i działania warsztatów
                       terapii zajęciowej,
                   9) pośrednictwo pracy i poradnictwo zawo-
                       dowe dla osób niepełnosprawnych, ich
                       szkolenie oraz przekwalifikowanie,
                 10) kierowanie osób niepełnosprawnych,
                       które wymagają specjalistycznego pro-

----------------------------

                       gramu szkolenia oraz rehabilitacji lecz-
                       niczej i społecznej, do specjalistycznego
                       ośrodka szkoleniowo -rehabilitacyjnego
                       lub innej placówki szkoleniowej,
                 11) współpraca z organami rentowymi
                       w zakresie wynikającym z odrębnych
                       przepisów,
                 12) doradztwo organizacyjno-prawne i eko-
                       nomiczne w zakresie działalności gospo-
                       darczej lub rolniczej podejmowanej
                       przez osoby niepełnosprawne,
                 13) współpraca z właściwym terenowo
                       i kontroli miejsc pracy osób niepełno-
                       sprawnych.

          2. Zadania, o których mowa w ust.1:
             1) w pkt 1 lit. a) i c) oraz w pkt 6 w części
                 dotyczącej rehabilitacji społecznej
                 osób niepełnosprawnych, a także
                 w pkt 4, 5, 7 i 8 - są realizowane przez
                 powiatowe centra pomocy rodzinie,
             2) w pkt 1 lit. b) i c) oraz w pkt 6 w części
                 dotyczącej rehabilitacji zawodowej
                 osób niepełnosprawnych, a także w pkt
                 9-13 - są realizowane przez powiatowe
                 urzędy pracy.
          3. Rada powiatu w formie uchwały określa
              zadania, na które przeznacza środki
              określone w art. 48 ust. 1 pkt l,
              z uwzględnieniem planu finansowego
              Funduszu stanowiącego załącznik do
              ustawy budżetowej.
          4. Minister właściwy do spraw zabezpiecze-
              nia społecznego określi, w drodze rozpo-
              rządzenia, rodzaje zadań, o których mowa
              w ust. l, które mogą być finansowane ze
              środków Państwowego Funduszu Rehabi-
              litacji Osób Niepełnosprawnych, uwzględ-
              niając w szczególności wymagania jakie
              powinny spełniać podmioty ubiegające się
              o dofinansowanie tych zadań, a także tryb
              postępowania i zasady ich dofinansowa-
              nia ze środków Funduszu ".

11) skreśla się art. 35b;

12) w art. 35c:
      a) dotychczasową treść oznacza się jako ust. l,
      b) w ust. 1 wyraz "starostowie" zastępuje się
          wyrazami "zarządy powiatów";
      c) po ust.1 dodaje się ust. 2 w brzmieniu:
          "2. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia
          społecznego określi, w drodze rozporządze-
          nia, szczegółowe zasady sporządzania spra-
          wozdań rzeczowo-finansowych o zadaniach
          zrealizowanych ze środków Funduszu oraz
          wniosków do planu finansowego tego Fun-

          duszu, o których mowa w ust. 1, uwzględ-
          niając w szczególności terminy i sposoby ich
          przedstawiania oraz wzór tego wniosku
          i sprawozdania, a także zasady i sposoby
          rozliczeń finansowych samorządu z Fundu-
          szem w zakresie wykorzystania środków,
          w tym zwrotu niewykorzystanych środków.";

13)w art. 36 w ust.1 po wyrazie "Niepełnosprawnych"
     dodaje się wyrazy "i powiatów";

14) w art. 46 po pkt 8 dodaje się pkt 8a w brzmieniu:
      "8a) odsetki od środków, o których mowa art. 48
       ust.1 ";

15) w art. 48:
      a) po ust.1 dodaje się ust. la w brzmieniu:
          "la. Prezes Zarządu Państwowego Funduszu
          Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
          może przekazać powiatom dodatkowe
          środki po zatwierdzeniu ich wysokości
          przez Radę Nadzorczą tego Funduszu na
          realizację zadań, w szczególności na utwo-
          rzenie i działalność warsztatów terapii zaję-
          ciowej i zakładów aktywności zawodowej.",
      b) w ust. 2 wyrazy "przedstawiania sprawozdań
          z wykorzystania środków Funduszu", zastępu-
          je się wyrazami "zasady ustalania maksymal-
          nych wysokości kwot zobowiązań przypadają-
          cych do wyplaty na dany rok"
      c) ust. 3 otrzymuje brzmienie:
          "3. Algorytm, o którym mowa w ust. 1, powi-
          nien uwzględniać w szczególności liczbę
          mieszkańców, liczbę osób niepełnospraw-
          nych i liczbę uczestników funkcjonujących
          warsztatów terapii zajęciowej w powiecie
          oraz kwotę przewidzianą w planie finanso-
          wym Funduszu na dany rok na realizację
          przez samorządy zadań, kwotę zobowiązań
          finansowanych ze środków Funduszu
          z tytułu realizacji umów zawartych do dnia
          31 grudnia roku poprzedzającego rok, dla
          którego jest obliczana wysokość środków ".

16) w art. 51:
      a) w ust. 3 skreśla się pkt 7 i 8,
      b) po ust. 3a dodaje się ust. 3b w brzmieniu:
          "3b. Zadania Zarządu, o których mowa w ust.
                 3 pkt 2 i 4, nie dotyczą środków, o któ-
                 rych mowa w art. 48 ust.1 pkt 1 ";

17) w art. 54 w pkt 2 kropkę zastępuje się przecin-
      kiem i dodaje się pkt 3 w brzmieniu:
           "3) koszty obsługi zadań realizowanych przez
                samorządy powiatowe w wysokości faktycz-
                nie poniesionej, nie więcej niż 2% środków
                wykorzystanych na realizację zadań; o któ-
                rych mowa w art. 48 ust.1 pkt 1.".