Polskojęzyczne wydania podręcznika - 1995,
1997, 1998
Polskie Towarzystwo Stwarnienia Rozsianego
Oddział Wojewódzki w Gdańsku
Autorzy |
Debra Frankel, James
Miller, Norman Nemerow, Randall Schapiro, Ronald
Taylor, Stanley Yarnell |
Tłumaczenie |
Dorota Koreń |
Konsultacja |
mgr Anna Wróblewska |
Opracowanie
i skład |
Krzysztof Orłowski |
Przedmowa
Podręcznik ten został napisany specjalnie dla osób
chorujących na stwardnienie rozsiane. Mamy nadzieję,
że stanie się on bodźcem do opracowania przez każdego
chorego odpowiedniego dla niego programu ćwiczeń w
porozumieniu z lekarzem i fizykoterapeutą.
Z medycznego punktu widzenia wartość takiego
programu jest nieoceniona, równie ważne jest też dobre
samopoczucie psychiczne, wniesione regularnymi
ćwiczeniami według przyjętego programu.
Ufamy, że podręcznik ten pomoże osobom chorującym
na stwardnienie rozsiane poprawić jakość ich
funkcjonowania w życiu.
Wprowadzenie
Dlaczego należy ćwiczyć?
Każdy chory na stwardnienie rozsiane, bez względu na
stopień niesprawności, może odnieść korzyści z
ćwiczeń. Program ćwiczeń prowadzony pod kontrolą
lekarza może przynieść następujące korzystne efekty:
- osiągnięcie poprawy siły mięśni;
- utrzymanie lub zwiększenie wytrzymałości;
- utrzymanie lub zwiększenie zakresu ruchów i
elastyczności stawów;
- obniżenie spastyczności;
- wzmocnienie funkcji serca i naczyń
krwionośnych;
- zapobieganie bólom;
- zapobieganie objawom towarzyszącym SM, jak
zanikom mięśni i przykurczom;
- utrzymanie odpowiedniej wagi ciała;
- redukowanie tendencji do obstrukcji;
- zapewnienie dobrego samopoczucia.
Podział podręcznika
Przed rozpoczęciem stosowania jakiegokolwiek
programu ćwiczeń przeczytaj uważnie ten
podręcznik. Jest on podzielony na 4 działy:
- Ćwiczenia
bierne: ćwiczenia wymagające pomocy
innej osoby.
- Ćwiczenia
czynne i czynne - oporowe:
ćwiczenia, które mogą być wykonywane
samodzielnie, także z wykorzystaniem
siły oporu innej osoby lub urządzenia
mechanicznego.
- Ćwiczenia
koordynacji i równowagi: ćwiczenia,
które mają pomóc ludziom
doświadczającym pewnego braku
koordynacji i trudności z zachowaniem
równowagi.
- Spastyczność:
pozycje ułożeniowe mające na celu
redukowanie spastyczności.
|
Kilka porad, zanim rozpoczniesz
- Zaleca się, abyś przed rozpoczęciem ćwiczeń
przedyskutował swój program z lekarzem. Możesz
poprosić go o doradzenie, które działy i
ćwiczenia są dla Ciebie najbardziej
odpowiednie.
- Nie rozpoczynaj żadnego programu ćwiczeń
podczas okresu pogorszenia, chyba że tak doradzi
Twój lekarz.
- Podniesienie temperatury ciała przez zbyt
intensywne ćwiczenia może zwiększyć
spastyczność i zmęczenie. Czynne ćwiczenia z
niewielkim oporem powodują mniejszy wzrost
temperatury ciała niż techniki z dużym oporem.
Niewystarczająca ilość odpoczynku może
spowodować przećwiczenie. Naucz się narzucać
sobie tempo i skoncentruj się na powolnym
stopniowaniu wysiłku.
- Podczas ćwiczeń noś ubranie, które nie
krępuje ruchów.
- Wypróbuj różne pory dnia, aby znaleźć
najlepszy dla siebie czas do ćwiczeń.
Niektórzy wolą podzielić sesję ćwiczeniową
na dwie części - rano i wieczorem.
- Jeżeli czujesz jakikolwiek ból, czy niewygodę
podczas wykonywania ćwiczenia, przerwij je.
Skontaktuj się ze swoim lekarzem, aby ustalić
przyczynę.
- Nastaw się na stopniowy, powolny postęp, gdy
rozpoczynasz ćwiczenia.
Nie zmuszaj się do wysiłku powyżej swoich
możliwości.
Ponieważ stwardnienie rozsiane występuje w różnych
formach, nie można zastosować jednego prostego programu
ćwiczeń, który byłby odpowiedni dla każdego. Objawy
choroby zmieniają się i dlatego ćwiczenia, które są
odpowiednie w pewnym okresie, może być niewłaściwe w
innym. Z tego powodu program ćwiczeń musi być
zindywidualizowany i powinien uwzględniać ciągłą
potrzebę wprowadzania zmian wraz ze zmiennością
choroby.
|