_{Tatrzański Park Narodowy}

 

                    

     _{Tatrzański Park Narodowy rozciąga się na obszarze 21 116 ha, z czego 2200 ha w dolinach Chochołowskiej i Lejowej jest własnością Witowskiej Wspólnoty Leśnej. W granicach Parku znajdują się całe Tatry Polskie i pewne partie ich przedpola w rejonie Zgorzeliska i Głodówki. Siedziba TPN mieści się w Zakopanem (ul. Chałubińskiego 42 a). Całość działań gospodarczych na obszarze Tarzańskiego Parku Narodowego podporządkowana jest wymogom ochrony przyrody, a człowiek - choć jest formalnie gospodarzem terenu - musi się zachowywać jako gość. Turystyka jest dozwolona przy zachowaniu odpowiednich przepisów, za których łamanie grożą mandaty. Można poruszać się jedynie po wyznaczonych trasach, bez istotnej potrzeby nie wolno zbaczać ze ścieżki. Sporty (taternictwo, narciarstwo, cyklistykę górską i paragliding) wolno uprawiać tylko na wyznaczonych obszarach. Nie można palić ognisk i biwakować - chyba, że w grę wchodzi ratowanie ludzkiego życia. Nie wolno zrywać roślin ani zbierać płodów natury, polować, płoszyć zwierzyny, hałasować. Zabronione jest wprowadzanie psów.}

     _{Za wstęp na teren TPN pobierane są opłaty, których wysokość ulega zmianom; w sezonie są wyższe.}

     _{Turyści chętnie fotografują najpiękniejsze i najbardziej charakterystyczne dla Tatr okazy flory: wiosną są to krokusy pokrywające fioletowym dywanem polany (szczególnie piękne w Dolinie Chochołowskiej i na Cyrhli), latem - żółte pełniki, nazywane różami górskimi, rosnące przede wszystkim na Czerwonych Wierchach, szarotki występujące na urwiskach skał wapiennych, rozmaitego rodzaju goryczki, lilie złotogłów i dziewięćsiły. Królem zwierząt tatrzańskich jest niedźwiedź brunatny. Ocenia się, że niedźwiedzi jest w Tatrach Polskich około 20 sztuk. Pojawiają się niekiedy na szlakach turystycznych, zachodzą w pobliże schronisk górskich. Tatrzańskie kozice trzymają się przeważnie terenów skalistych, grani i hal (jest ich  tylko kilkadziesiąt). Do rzadkości należą spotkania ze świstakiem, płochliwym i niezbyt licznie już występującym zwierzęciem wielkości sporego kota, zamieszkującym skalne rumowiska i wyższe partie hal. Jeszcze rzadziej udaje się dostrzec nad Tatrami majestatyczną sylwetkę orła przedniego -  zaledwie kilka par gnieździ się w niedostępnych turniach. Poza tym są w Tatrach, a niekiedy i pod Tatrami, liczne jelenie, sarny, lisy, dziki, łasice, wilki, sporadycznie widuje się rysie i żbiki. W świecie ptasim królują - poza orłem - także już mocno przetrzebione cietrzewie i głuszce, orzechówki, barwne pomurniki i żyjące nad brzegami górskich potoków pluszcze.}

     _{Gazdą Tatrzańskiego Parku Narodowego jest Wojciech Gąsienica Byrcyn. Z wykształcenia leśnik, absolwent warszawskiej SGGW (po rocznym stażu w USA dot. problemów ochrony przyrody w parkach narodowych, właściciel certyfikatu rządu japońskiego w zakresie zarządzania trenami chronionymi) ma na swoim koncie 70 prac naukowych i popularno-naukowych. Gdy zachodzi potrzeba, bywa przewodnikiem po górach i ratownikiem. Ale z zamiłowania jest poetą, autorem m.in. opowiastek góralskich zebranych w tomiku pt. „Dostać Orełki”, najczystszą gwarą spisanych, poświęconych rodzinnym wspomnieniom i bliskim sercu okolicom podtatrzańskim. Przyroda Tatr to jego ukochanie. „Całe bogactwo Tatr - powiada Wojciech Byrcyn - wszystkie rośliny, zwierzęta oraz przyroda nieożywiona zostały objęte ochroną z chwilą utworzenia w 1954 r. Tatrzańskiego Parku Narodowego. To naturalne laboratorium stanowi przedmiot badań wielu ludzi nauki. Także turyści odwiedzający Tatry mogą podziwiać i poznawać ich piękno, które dotrwało do naszych czasów dzięki rozumnym zabiegom licznych pokoleń ludzi świadomych wartości przyrody tych gór. Wielka troska związana z licznymi zagrożeniami zmusza do pewnych ograniczeń dla wszystkich użytkowników tego jedynego w swoim rodzaju terenu. Dzisiaj, gdy Tatry odwiedza ponad 2,5 mln ludzi rocznie, nie sposób udostępnić im każdy zakątek. Koniecznością jest więc  poruszanie się wyłącznie po szlakach turystycznych i chronienia każdego gatunku flory i fauny. Nie wolno więc żadnej rośliny, żadnego zwierzęcia ani żadnego fragmentu przyrody nieożywionej niszczyć, uszkadzać ani zabierać!”}