KOŚCIELISKO
- dawna nazwa Polany.
To duża wieś składająca się z 21
osiedli (polan), nazywana „ Sercem Podhala”, położona na zboczach Pogórza Gubałowskiego , z pięknym
widokiem na Tatry, mająca charakter miejscowości wypoczynkowej .
Stąd wywodzi się wielu wspaniałych
ludzi , którzy przez lata tworzyli niepowtarzalną kulturę i tradycję Skalnego
Podhala , m.in. Jan Krzeptowski Sabała, Stanisław Nędza Kubiniec, Andrzej
Stopka Nazimek.
Do 1867 roku , kiedy to odbyły się pierwsze
autonomiczne wybory rad gminnych, Kościelisko tworzyło jedną osadę z Zakopanem.
Na przestrzeni wieku losy gminy zmieniły się.
W
końcu 1994 r., w wyniku podziału Gminy Tatrzańskiej, reaktywowano Gminę
Kościelisko składającą się z Dzianisza, Witowa i Kościeliska .
Dzianisz i Witów to miejscowości o
charakterze typowo rolniczym. Obie należą do Wspólnoty Leśnej Uprawnionych
Ośmiu Wsi, która od lat podtrzymuje tradycje wspólnego gospodarowania zasobami
gruntowymi. Położone po północnej stronie
Pasma Gubałowskiego w dorzeczu Czarnego Dunajca, u podnóża Tatr
Zachodnich, dzięki swojemu urokowi mają
szansę stać się znanymi miejscami wypoczynku na Podhalu.
Tradycje
Ludność Gminy od lat
kultywuje tradycje podhalańskie. Tu spotkać można wielu twórców ludowych
zajmujących się ciesiołką, stolarką artystyczną, snycerką, hafciarstwem i
krawiectwem ludowym, tkactwem i wyrobem obuwia regionalnego. Znani muzykanci,
tancerze i śpiewacy oraz kilka zespołów regionalnych z pokolenia na pokolenie
przekazują charakterystyczne nuty, śpiewki i tańce podhalańskie.
„Polaniorze”,
„Polany”, „Dzianiszanie” i „Witowianie” tworzyć będą oprawę artystyczną XI Olimpiady Szachowej Niewidomych -
Zakopane-Kościelisko 2000.
W
Kościelisku można zobaczyć oryginalne
wesele góralskie, a także napić się zyntycy, czy zjeść oscypka, gdyż jedną z
kontynuowanych tradycji regionu jest pasterstwo.
Turystyka
i sport
Gmina nastawiona jest na
turystykę. Istnieje tu 30 większych ośrodków wypoczynkowych i pensjonatów,
spośród których wyróżnia się Wojskowy Zespół Wypoczynkowy w Kościelisku
goszczący uczestników Olimpiady. Do
dyspozycji gości jest także około 150 kwater prywatnych i kilkanaście lokali
gastronomicznych. Są tu także wspaniałe warunki do uprawiania narciarstwa
zjazdowego i śladowego. Narciarze mogą skorzystać z kilku wyciągów narciarskich
i kolejki krzesełkowej na Butorowy Wierch.
Na jednej z kościeliskich polan - w Kirach -
znajduje się wojskowy ośrodek biathlonowy , spełniający warunki do organizacji
najwyższej rangi zawodów biathlonowych. Wiele inwestycji turystycznych i sportowo-rekreacyjnych zaplanowano na
najbliższe lata, m.in. nowe trasy narciarskie i rowerowe, boiska sportowe oraz
kompleks rekreacyjny w oparciu o zasoby geotermalne w Witowie.
Polany są kolebką wielu wspaniałych sportowców, którzy rozsławili swoją
miejscowość i Polskę na międzynarodowych zawodach, w tym olimpiadach zimowych.
Przyroda
i kultura
Gmina Kościelisko to nie tylko trzy wsie
podhalańskie, to także ładny kawałek Tatr Zachodnich. Znajdują się tu dwie
największe doliny tatrzańskie – Chochołowska (35 km²) i Kościeliska (34
km²).
Niepowtarzalna
fauna i flora tych terenów oraz zabytki kultury ludowej i pasterskiej stanowią
niewątpliwą atrakcję dla licznych turystów. W każdym miejscu gminy spotkać
można zabytkowy dom, zagrodę czy studnię, drewniane kościółki, bielone
kapliczki, dzwonnice, tradycyjną kuźnię czy leśniczówkę, a w Dolinie
Chochołowskiej - stare szałasy pasterskie.
Choć na każdym kroku otoczeni jesteśmy
w Gminie Kościelisko historią ludu góralskiego, obok niej istnieje
teraźniejszość czerpiąca z przeszłości to, co najlepsze.